İspanyol Casusu Juan De Briones’in İstihbarat Raporu ve 1578-1579 Osmanlı’nın İran Seferine İlişkin Verdiği Bilgiler


Creative Commons License

NAKİ E.

Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, sa.32, ss.81-111, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Özet Dnebahtı muharebesi (1571) ve Tunus fethinden (1574) sonra karşılıklı üstünlük sağlama mücadelesinde birbirlerinin enerjisini yersiz biçimde tüketen Osmanlı ve Dspanya devletleri, 7 Şubat 1578’de imzaladıkları ateşkesle Akdeniz’deki uzun soluklu egemenlik mücadelelerine bir mola verdiler. Braudel’in deyimiyle, bu andan itibaren Osmanlı yüzünü Doğuya, Dspanya ise Atlantik’e döndü. Dspanya Kralı II. Felipe, Osmanlıların Kafkasya üzerinden yürüttükleri Dran Seferini kendi istihbarat ağı ile yakından izlemeye çalıştı.  Dspanya-Osmanlı-Dran ilişkileri ekseninde ele aldığımız II. Felipe’ye gönderilen bu casusluk raporu, 15781579 Osmanlı’nın Dran Seferi sırasında dönemin bir kesitine yakından tanıklık etmiş olan yabancı bir gözlemcinin kayıtları olması bakımından önemli bir kaynak değerine sahiptir. A n a h t a r K e li m e l e r : Osmanlı, Dspanya, Dran, Dstihbarat, II. Felipe, Juan De Briones.


Abstract After the Battle of Lepanto (1571) and the Conquest of Tunis (1574), dissonantly exhausting each other's powers in reciprocal supremacy struggle, Ottoman Empire and Spain paused their longrunning domination struggle in Mediterranean by making a truce on February 7, 1578. In Braudel's words, after this moment Ottoman  Empire shifted its attention towards East and Spain shifted its attention towards Atlantics. Felipe/Phillip II of Spain tried to closely monitor Ottoman Empire's Persia campaign conducted via Caucasia through his own spy network. This espionage report sent to Felipe II is addressed in the framework of relations of Spain, Ottoman and Persia and is regarded as an invaluable source of information as recordings of foreign observer who witnessed the period during Ottomans' 1578-1579 Persia campaign.  Keywords: Ottoman Empire, Spain, Iran, Spy Ring, Phillip II, Juan de Briones.