6th International Eurasian Conference on Biological and Chemical Sciences (EurasianBioChem 2023), 11 - 13 Ekim 2023, ss.360
Akdeniz’e özgü bir tür olan Pinna nobilis (Linnaeus, 1758) deniz suyunu süzme kapasitesi ve bir çok epibiyotik türe sert kabuk yapısından dolayı ev sahipliği yaptığı için önemli bir ekolojik role sahiptir. Ancak
insan aktivitelerinin sonucunda uzun yıllardan beri P. nobilis popülasyonları zarar görmüş ve sonuç olarak 1992 yılında itibaren Avrupa Konseyi kararları ile kırmızı listeye alınarak koruma altına alınmıştır. 2016
yılından bu zaman kadar ise, Batı Akdeniz den başlayarak P. nobilis popülasyonlarında %100 ölüm rapor edilmiştir. Bu kitlesel ölümlere patojenik parazit olan Haplosporidium pinnae’nin ve diğer potansiyel
patojenlerin birlikte etkili olduğu söylenilmektedir. IUCN, P. nobilis türünün statütüsünü karşılaşılan kitlesel ölümlerden dolayı kırmızı listede “kritik seviye” ye yükseltti. 2020 yılından itibaren ise Ege Denizi, Çanakkale
Boğazı ve Marmara Denizi'nde farklı noktalarda toplu ölümlerin rapor edilmiştir. Aynı zamanda sınırlıda olsa Akdeniz’in farklı noktalarında ve Çanakkale Boğazı ile birlikte Marmara Denizinde sağlıklı popülasyonların
bildirilmesi oldukça umut vericidir. Bu bağlamda hastalığa maruz kalmasına rağmen hayatta kalan dirençli bireylerin ve sağlıklı olan popülasyonların belirlenmesi, sürekli izleme çalışmalarının yapılması ve özel
koruma alanlarının oluşturulması, hasarlı P. nobilis yataklarının rehabilitasyonuna katkı sağlayacaktır. Tüm bu yapılan çalışmalara ilaveten yapılacak olan yetiştiricilik çalışmaları yani larva üretimi, doğadan toplanan
spatın büyütmeye alınması ve transplantasyon çalışmaları da oldukça önemlidir. Sonuç olarak bu çalışmada Akdeniz’de türün sürdürülebilir üretimine ve korunmasına yönelik yapılan uygulamaların genel bir
değerlendirilmesi yapılmıştır.