Akademik Veri Yönetim Sistemi
VIII. INSAC International Congress on Health Sciences (ICHES-2022), Konya, Türkiye, 18 - 20 Mart 2022, ss.40-45
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) dünyada en sık ilk üç ölüm nedeni arasında olup, bu ölümlerin %90’ı düşük ve orta gelirli ülkelerde gerçekleşmektedir. Epidemiyolojik çalışmalarda sigara içmenin yanı sıra, çevresel faktörlerin yatkınlığı nedeniyle içmeyenlerde de kronik havayolu darlığı geliştiği hgörülmüştür. Serotonin, solunum ritmi ve pulmoner vazokonstrüksiyon gibi işlevlerde görev alan bir nörotransmitterdir. Bununla birlikte depresyon gibi KOAH’ın komorbiditesi olan bazı hastalıkların patogenezinde rol oynamaktadır. Bu derlemenin amacı, KOAH patogenezinde serotonin metabolizmasının oksidatif stresle birlikte akciğer hasarına nasıl sebep olduğunu ve beraberinde KOAH gelişimine olan etkilerinin neler olduğunun araştırılmasıdır. Yapılan çalışmalarda plazma 5-hidroksitriptofan seviyelerinin stabil KOAH hastalarında kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu bulunması, yine aynı şekilde serotonin sentezinde 5-hidroksitriptofan yolağındaki metabolitlerden indolamin 2,3-dioksijenaz (IDO) ve triptofan hidroksilazın (TPH) gibi enzimlerin, KOAH hastalarında kötü seyir ve mortaliteyle pozitif ilişkili olduğu gösterilmiştir. Serotoninin, monoamin oksidaz bağımlı yolak üzerinden insan kalp kapağı ve mezenkimal kök hücrelerde oksidatif stresi arttırdığının gözlemlenmesi, KOAH hastalığında serotonin metabolizmasının önemini göstermektedir. KOAH patogenezi ve serotonin ilişkisi her ne kadar tam olarak gösterilmiş olmasa da akciğer endotelyal hücrelerinin serotonin yıkımı ve metabolizmasında işlevi bilinmektedir. Dolayısıyla serotonin ilişkili oksidatif stres ve buna bağlı belirteçlerin KOAH patogenezindeki etkinliğini belirlemek önemlidir.